Ταξίδι 2001 -  Σαμαρίνα – Λαϊλιάς Σερρών

(τέσσερα άτομα δύο μηχανές (Triumph Tiger 900, Suzuki DR 650) και ... χμ. Όχι πολύ χρόνο για εξερεύνηση – βρε πως αλλάζουν οι καιροί!)

Ημερομηνία: 27 (Δευτέρα) Αυγούστου -   1^η  (Σάββατο) Σεπτεμβρίου

1η μέρα Αθήνα –> Σαμαρίνα (Γρεβενά). (μέσω Λαμίας, Καρδίτσας, Τρικάλων, Καλαμπάκας = 463 χλμ.).

Οπως πάντα το ραντεβού ήταν στο φανάρι της Κηφισίας. 6.30 είχαμε πει και ήμασταν Εγγλέζοι. Τα ρεζερβουάρ γεμάτα, λίγο πιο χοντρά μπουφάν (ξημερώματα γαρ) και ξεκινάμε. Οπως πάντα η πρώτη στάση για πρωινό μετά από σχεδόν 180 χλμ στα Καμένα Βούρλα. Αν θυμάμαι καλά, κατά παράδοση, σταματάμε πάντα στο ίδιο μαγαζί. Ετσι και τώρα καφεδάκι και λουκουμάδες και συζήτηση για το δρόμο και τα καινούργια gadget που αποκτήθηκαν για την εκδρομή. Ο Χ. με υπερηφάνεια μας παρουσίασε ένα leatherman πολυεργαλείο και εγώ τα καινούργια Accerbis γάντια μου.... Κοιτώντας προς βορρά ανησυχήσαμε με τα σύννεφα που φαίνονταν να πλησιάζουν αλλά δεν δώσαμε περισσότερη σημασία μέχρις ότου μετά από λίγο έπιασαν οι πρώτες ψιχάλες! Τι είναι όμως λίγες ψιχάλες μπροστά στην οργάνωσή μας! Βγήκαν στα γρήγορα τα αδιάβροχα και ξεκινήσαμε για τη συνέχεια. Μόνο ο Χρήστος δεν καταδέχτηκε να φορέσει το αδιάβροχο και από κει και μετά τον φωνάζαμε «παντός καιρού».

Τελικά η βροχή δεν έπεσε, παρά μόνο μερικές ψιχάλες και έτσι απολαύσαμε τις στροφές με την φρέσκια άσφαλτο στο Δομοκό. Επόμενη στάση για καφέ στην Καλαμπάκα, κάτω από τους εντυπωσιακούς βράχους των Μετεώρων. Ο καιρός είχε ζεστάνει αρκετά οπότε βγήκαν αδιάβροχα και χοντρές μπλούζες και μείναμε με τα καλοκαιρινά. Εκεί αρχίσαμε και περιεργαζόμασταν και τους χάρτες των Γρεβενών. Ειδικά αυτός που έχει εκδώσει η «Ανάβαση» είναι ιδιαίτερα λεπτομερειακός.

Συνέχεια και αρχίζουμε να «ανεβαίνουμε» μπαίνοντας στο νομό Γρεβενών. Λίγο πριν την ομώνυμη πρωτεύουσα συναντάμε τον «Βενέτικο [1] » και σταματάμε στο γραφικό γεφυράκι και στη μη – γραφική καντίνα. Πορτοκαλάδα και νερό για τη ζέστη και συνεχίζουμε περνώντας “by” από τα Γρεβενά. Βγαίνοντας από τα Γρεβενά συναντάει κανείς το τελευταίο βενζινάδικο για τα επόμενα τουλάχιστον 60 χλμ. γι’ αυτό προσέχτε (ειδικά οι έχοντες μικρά ρεζερβουάρ – εγώ αναγκάστηκα να κάνω μετάγγιση από το ευτραφές και καλοταϊσμένο Tiger!).

Μετά τα Γρεβενά ακολουθούμε κατεύθυνση Δυτικά προς το χιονοδρομικό κέντρο της Βασιλίτσας και μετά από περίπου 25 χλμ στρίβουμε δεξιά προς Σαμαρίνα. Ο δρόμος έχει αρχίσει και στενεύει και ο ορίζοντας μαυρίζει.

Από την Αθήνα ως τη Σαμαρίνα ο δρόμος όλος είναι άσφαλτος εκτός από ένα κομμάτι 8,2 χλμ. που είναι χώμα. Μάλιστα το πρώτο του μισό είναι στρωτό ενώ το υπόλοιπο είναι γεμάτο κροκάλες και νερολακούβες. Το κομμάτι αυτό (όπως μάθαμε τις επόμενες μέρες) δεν έχει ολοκληρωθεί γιατί κάποιος εργολάβος φαλίρισε και έχουν μπλέξει με αγωγές κλπ... Στο κομμάτι αυτό λοιπόν άνοιξε ο ουρανός τους καταρράκτες τους και πριν προλάβουμε να καταλάβουμε τι γίνεται είχαμε λασπωθεί και βραχεί. Παρόλ’ αυτά τα αδιάβροχα φορέθηκαν και συνεχίσαμε ακλόνητοι (έτσι ελπίζω τουλάχιστον). Το μάθημα που πήρα είναι: του χρόνου η ακριβής ημερομηνία αναχώρησης δεν θα ανακοινωθεί σε κανέναν .... γιατί υπάρχουν και κακόγλωσσοι στον κόσμο J.

Επειτα από αυτό ήταν φυσικό να ψιλο-τρομάξει η αλλοδαπή δεσποινίδα που εκεί που έβλεπε την απογευματινή της αγαπημένη εκπομπή στην τηλεόραση, είδε άξαφνα μπροστά της ένα βρεγμένο μοτοσυκλετιστή ο οποίος της ορκιζόταν ότι είχε κλείσει δωμάτιο στο ξενοδοχείο. Αφού κατόπιν από αρκετή ώρα (μια και δεν καταλάβαινε και όλα όσα της έλεγα) πείστηκε να επικοινωνήσει με τον κ Γιάννη, όλα ήρθαν στην θέση τους. Και έτσι μας δόθηκαν τα κλειδιά των δωματίων 11 και 12 και εμείς βγάλαμε επιτέλους τα μισοστεγνωμένα πλέον ρούχα.

Ο ξενώνας «Σαμαρίνα» (τηλ. 0462 - 95216, 95352) βρίσκεται σχεδόν στην κορυφή του λόφου που είναι χτισμένο το χωριό και έτσι έχει μια καταπληκτική θέα. Ετσι αφού ξεκουραστήκαμε και κάναμε το απαραίτητο μπάνιο αποφασίσαμε από κοινού και με πλήρη ομοφωνία να δοκιμάσουμε την κουζίνα του. Και αυτό είναι το δεύτερο μεγάλο πλεονέκτημά του. Τα φαγητά του κ Γιάννη είναι πραγματικά υπέροχα. Στη συνέχεια μια μικρή βόλτα στο χωριό μας έδωσε μια πρώτη όψη των χαρακτηριστικών της: θέλει αρκετό περπάτημα για να το περπατήσεις όλο, δεδομένου μάλιστα ότι α) είναι ιδιαίτερα μεγάλο και β) είναι χτισμένο σε μια πολύ ανηφορική πλαγιά.

Στο κέντρο του χωριού δεσπόζει η πλατεία με τις βρύσες της και τα μαγαζιά της και πολύ κοντά η εντυπωσιακή εκκλησία της «Παναγιάς της Μεγάλης». Στον ίδιο χώρο με την εκκλησία βρίσκεται και το «Ελληνικό Σχολείο» της Σαμαρίνας που σήμερα χρησιμοποιείται ως χώρος εκδηλώσεων.

Εμείς καθίσαμε στην πλατεία για καφέ και εκεί είδαμε κάτι που θα το βλέπαμε συνέχεια όλες τις επόμενες μέρες: Οι γέροι του χωριού, μαζεύονται από νωρίς στο κέντρο της πλατείας, κάτω από το μεγάλο δέντρο και συζητούν μέχρι να νυχτώσει χωρίς να ενοχλούνται διόλου από τα παιδιά που παίζουν μπάλα δίπλα τους.

Επιστροφή στο ξενοδοχείο (όχι ιδιαίτερα εύκολο έργο λόγω της απόστασης) και επίδοση σε χαρτοπαιξία κάτω από την ησυχία του βουνού αλλά και το κρύο της νύχτας. Να σημειώσω εδώ ότι η Σαμαρίνα βρίσκεται σε υψόμετρο 1600 μέτρων και μόλις αρχίσει και πέφτει ο ήλιος είναι αναγκαία η  ύπαρξη κατάλληλου ενδύματος (πλην του «παντός καιρού» Χρήστου).

2η μέρα Δυτικά του χωριού δεσπόζει εντυπωσιακά ο Σμόλικας, το δεύτερο ψηλότερο βουνό της Ελλάδας. Ετσι υπάρχουν πολλοί ορεινοί δρόμοι και μονοπάτια να περιηγηθεί κανείς και φαίνεται ότι αυτή είναι η καταλληλότερη εποχή: έχουμε αποφύγει την πολυκοσμία του Αυγούστου (φτάνουν τις 10.000 οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Σαμαρίνας το Δεκαπενταύγουστο...) αλλά και τα κρύα του χειμώνα.

Ξυπνάμε λοιπόν, παίρνουμε πρωινό (όχι πολύ πλούσιο...) και ξεκινάμε με τις μηχανές ακολουθώντας τον χωματόδρόμο που φεύγει Βόρεια του χωριού προς το χωρίο «Φούρκα». Ο δρόμος αυτός στην αρχή είναι ιδιαίτερα κακοτράχαλος (δεν θα συνιστούσα σε απλό αυτοκίνητο να πάει) και περνάει από κάποια ρέματα που την εποχή αυτή έχουν ελάχιστο νερό. Στη συνέχεια αρχίζει να στρώνει και να ανεβαίνει φτάνοντας σε έναν επίπεδο αυχένα, τη θέση «Γκρέκο» όπως την ονομάζουν οι ντόπιοι. Η θέα εκπληκτική: η κοιλάδα του Σαραντάπορου διακρίνεται Βόρεια και πιο πάνω οι κορυφές του Γράμμου.

Συνεχίζουμε την πορεία μας και μπαίνουμε σε ένα δάσος με οξιές. Φτάνοντας σε μια διασταύρωση ακολουθούμε την πινακίδα για Φούρκα ενώ αριστερά μας διακρίνεται το χωριό Κεράσοβο (σήμερα Αγία Παρασκευή). Κατεβαίνουμε και σε λίγο φαίνονται τα πρώτα σπίτια του χωριού. Η Φούρκα ανήκει διοικητικά στην Ηπειρο  και συνειδητοποιούμε ότι βρισκόμαστε στην πραγματικότητα στα σύνορα Μακεδονίας - Ηπείρου  (Γρεβενών – Ιωαννίνων). Είναι ένα γραφικό χωριό που όπως όλα της περιοχής, γεμίζει το καλοκαίρι και ερημώνει το χειμώνα.

Καθόμαστε στο μικρό καφενείο για καφέ και πιάνουμε την κουβέντα με τον μαγαζάτορα που μας λέει ότι το χειμώνα μένει στην Ηγουμενίτσα. Προτείνει μάλιστα στην Κ. να την βοηθήσει στο πρόβλημά της (η σκύλα της Κ. έχοντας γεννήσει πρόσφατα 6 μικρά σκυλάκια, έχει δημιουργήσει πρόβλημα με τη διανομή τους): να

Tα φέρει εκεί πάνω που έχει πολλούς πεινασμένους λύκους...

Αφήνουμε τη Φούρκα και λίγο έξω από το χωριό ακολουθούμε την πινακίδα προς Προφήτη Ηλία. Μετά από 4 χιλιόμετρα στρωτού χωματόδρομου, μας περιμένει μια έκπληξη. Η θέα είναι ανεπανάληπτη: στα βόρεια η κορυφογραμμή του Γράμμου, στα Βορειοδυτικά το Καϊμακτσαλάν, στο βάθος Ανατολικά  ο Ολυμπος και νότια ο Σμόλικας. Στο ύψωμα αυτό υπάρχει και το μνημείο των πεσόντων του 1940: η προτομή του συνταγματάρχη Κ. Δαβάκη. Αφήνουμε το θέαμα αυτό με βαριά καρδιά και παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής. Στη θέση «Γκρέκο» σταματάμε να ξεδιψάσουμε με το παγωμένο νερό της βρύσης που βρίσκεται εκεί. Λίγο μετά το μεσημέρι είμαστε και πάλι στη Σαμαρίνα.

Απόγευμα και αποφασίζουμε να δοκιμάσουμε τα «φαγάδικα» της πλατείας. Καθόμαστε σε ένα που χθες είχαμε δει ότι μαζεύει κόσμο... Παραγγέλνουμε κρέας – τι άλλο – και ο Χ κάνει την λάθος ερώτηση: «Τα κρέατα είναι δικά σας;» Ο μαγαζάτορας μας κοιτάει με μάλλον υποτιμητικό ύφος και μας εξηγεί ότι βρισκόμαστε στο πλέον κτηνοτροφικό χωρίο της Ελλάδας με πάνω από 50.000 πρόβατα και εγώ δεν ξέρω πόσα κατσίκια και βοοειδή. Αρα δεν τους συμφέρει καν να φέρνουν από αλλού τα κρέατα. (Η αλήθεια είναι βέβαια ότι το φαγητό δεν το ευχαριστηθήκαμε τόσο εκεί. Το κρέας βέβαια φαινόταν καλό). 

3η μέρα Σε συζήτηση με τον ξενοδόχο μαθαίνουμε ότι το χειμώνα στη Σαμαρίνα μένουν λιγότερο από 30 άτομα (!). Το καλό είναι ότι τα τελευταία δύο χρόνια το ξενοδοχείο παραμένει ανοιχτό και μαζί του και κάποια φαγάδικα. Εμείς αφού παίρνουμε το πρωινό μας, ξεκινάμε για πεζοπορία – την πρώτη μας σε αυτή την εξόρμηση. Στόχος η Αγία Παρασκευή, ένα μοναστήρι σε απόσταση 5 χλμ από το χωριό. Παίρνουμε το δρόμο νότια του χωριού προς το Δίστρατο. Ο δρόμος κατηφορίζει με πολλές στροφές μέσα σε ένα δάσος από οξιές. Μετά από περίπου 50 λεπτά, βλέπουμε μια μικρή εκκλησίτσα (Μεταμόρφωση του Σωτήρα) και στο βάθος το μοναστήρι της Αγ. Παρασκευής χτισμένο σε ένα πανέμορφο πλάτωμα. Στο εκκλησάκι βρίσκουμε δυο κατασκηνωτές οι οποίοι μας ενημερώνουν ότι ο δρόμος που κατηφορίζει προς τα κάτω φτάνει μετά από 1,5 περίπου χιλιόμετρο στο «Σαμαρινώτικο ρέμα». Αποφασίζουμε χωρίς δεύτερη σκέψη να συνεχίσουμε και μετά από λίγο διακρίνουμε και τα σημάδια του μονοπατιού Ε6. Ακολουθώντας το μετά από λίγο αφήνουμε το δρόμο και κατεβαίνουμε κάθετα την πλαγιά ακολουθώντας το καλοσυντηρημένο μονοπάτι. Μετά από λίγο βλέπουμε το ποτάμι και πιο κάτω ένα ξύλινο γεφύρι που μας περνά απέναντι. Ψάχνοντας για μέρος να ξεκουραστούμε, βρίσκουμε ένα πλάτωμα όπου και καθόμαστε. Ενας έλεγχος στο ποτάμι πιστοποιεί ότι δεν είναι ιδιαίτερα καθαρό (το διασταυρώνουμε μετά στο χωριό, όπου μας εξηγούν ότι εκεί πέφτουν όλα τα απόβλητα του χωριού). Παρόλα αυτά, ο «παντός καιρού» Χ. κάνει μια μικρή βουτιά, για να μη χαλάσει την παράδοση. Οι υπόλοιποι ξεκουράζουμε απλώς τα πόδια μας βρέχοντάς τα. 

Μετά από λίγο ξεκινάμε την ανάβαση, η οποία αποδεικνύεται ιδιαίτερα κουραστική. Στην Αγ. Παρασκευή καθόμαστε, ανοίγουμε το «κολατσιό μας» (είχαμε φροντίσει να προμηθευτούμε τυρί, ψωμί και ντομάτες) και τρώμε ένα από τα καλύτερα γεύματα της εκδρομής. Ξεδιψάμε από το δροσερό τρεχούμενο νερό και παίρνουμε και έναν υπνάκο!. (αν κανείς συνεχίσει από την Αγ. Παρασκευή προς το Δίστρατο, θα περάσει από τη «Βάλια Κίρνα», την περίφημη κοιλάδα η οποία όμως πληγώθηκε βαριά πέρυσι από τη μεγάλη πυρκαγιά που κατέκαψε μεγάλο μέρος της).

Στη συνέχεια ξεκινάμε για την επιστροφή η οποία (μετά και από τις σχετικές κόντρες...) μας φέρνει στην πλατεία του χωριού κατάκοπους. Ξεκουραζόμαστε πίνοντας καφεδάκι και επιστρέφουμε στο ξενοδοχείο όπου και γευματίζουμε.

Στη διάρκεια του γεύματος μαθαίνουμε πληροφορίες για τις γύρω διαδρομές (οι οποίες εμάς θα μας χρησιμεύσουν την επόμενη φορά μια και φεύγουμε την επόμενη μέρα): υπάρχει μια καλή πεζοπορική διαδρομή που ξεκινάει πάνω από το ξενοδοχείο και βγάζει μετά από 3 περίπου ώρες στην δρακόλιμνη του Σμόλικα. Επίσης και απέναντι από το χωριό έχει πολλές όμορφες διαδρομές.

Στη διάρκεια του γεύματος ακούμε επίσης να μιλάνε σε διπλανό τραπέζι Βλάχικα (η Σαμαρίνα είναι κατεξοχήν βλάχικο χωριό).

4η μέρα Σαμαρίνα à Λαϊλιάς Σερρών (Χρυσοπηγή) (330χλμ) Ξεκινάμε κατά τις 9.00 πμ με κατεύθυνση τις Σέρρες. Ακολουθούμε το γνωστό δρόμο μέχρι τα Γρεβενά και από κει πιάνουμε την Εγνατία οδό (το κομμάτι από Γρεβενά μέχρι τον Πολύμυλο Βέροιας έχει ήδη δοθεί στην κυκλοφορία – η άσφαλτος καταπληκτική, αλλά οι δύο κύριες λωρίδες με μια βοηθητική μοιάζουν ήδη «λίγες»). Στην Κοζάνη σταματάμε για καφέ και πέρνουμε και τα πρώτα μας μηνύματα στα κινητά: στη Σαμαρίνα η Panafon δήλωσε πανηγυρικά απούσα και μόνο η Cosmote είχε επαφή... Στην Κοζάνη περνώντας και από την αναπτυξιακή Κοζάνης, παίρνουμε μια μικρή πολύ καλά επιμελημένη έκδοση που έχουν βγάλει για την πόλη τους.

Συνέχεια μέχρι την Παναγία Σουμελά όπου σταματάμε για προσκύνημα. Επειτα περνάμε έξω από τη Βέροια και έξω από τη Θεσσαλονίκη. Εχει μεσημεριάσει πια και η ζέστη έχει αρχίσει να κάνει αισθητή την παρουσία της και να μας δηλώνει ότι έχουμε κατέβει στα πεδινά και είναι ακόμα Αύγουστος. Μετά από στάση για νερό και ξεκούραση φτάνουμε στις Σέρρες όπου προμηθευόμαστε εφημερίδες (στη Σαμαρίνα δεν υπήρχαν τέτοιες ευκολίες!) περιοδικά  και μπουγάτσες με κρέμα και τυρί (όχι, με κιμά δεν πήραμε!). Ετσι μετά από 12 χλμ φτάνουμε στο Λαϊλιά και αρχίζουμε πάλι να αισθανόμαστε άνετα (650μ υψόμετρο γαρ). Ο ξενώνας «Κατερίνα» μας περιμένει στη θέση του. Μεσημεριανή ξεκούραση και ανυπομονούμε να πάει η ώρα 8.00μμ για να επισκεφτούμε το παρακείμενο «εξοχικό κέντρο». Είναι ένας από τους λόγους που μας έφερε εδώ: τα σουτζουκάκια και τα σουβλάκια του είναι απαράμιλλης νοστιμιάς. Και ούτε και φέτος μας απογοητεύει.

5η μέρα Το πρωί ο ουρανός είναι σκοτεινός. Ο Χ. Με την Κ. κατεβαίνουν για δουλειές στις Σέρρες. Εμείς καθόμαστε για διάβασμα και το μεσημεράκι αφού δεν έχει πέσει η βροχή που περιμέναμε κατεβαίνουμε και εμείς στις Σέρρες. Επισκεφτόμαστε το παλιό κτίριο στην πλατεία που παλιά ήταν κλειστή αγορά και τώρα έχει μετατραπεί σε μουσείο. Η τριήμερη στέρηση ημερήσιου και περιοδικού τύπου μας χτυπάει πάλι κι αγοράζουμε περιοδικά και καθόμαστε στην πλατεία για καφέ. Η ζέστη μας κακοφαίνεται αλλά είναι ακόμα καλοκαίρι όπως φαίνεται.

Το απόγευμα περνάει από το σπίτι ο Γιώργος ο οποίος υπηρετεί την θητεία τους στις Σέρρες. Δεν είναι και τόσο ευχαριστημένος από τις συνθήκες στο στρατόπεδο, αλλά έχει ακόμα λιγότερους από πέντε μήνες... Δυστυχώς δεν έχει χρόνο να κάτσει για φαγητό και έτσι εμείς ξαναπάμε στο γνωστό εξοχικό κέντρο για τη γνωστή ποικιλία...

6η μέρα Χρυσοπηγή à Αθήνα (ας μη μιλάμε για χιλιόμετρα...) Πρωτομηνιά. Πρωινή έγερση (05.30). Μπουγάτσα στις Σέρρες και ξεκινάμε την επιστροφή. Πρώτη στάση για βενζίνη στην Κατερίνη και συνεχίζουμε να προλάβουμε τη ζέστη. Φτάνουμε (λίγο δύσκολα) στη Γλύφα όπου παίρνουμε το γεμάτο ferry και περνάμε στην Εύβοια. Μετά από 25 περίπου χιλιόμετρα φτάνουμε στη Λίμνη όπου σταματάμε για μπάνιο και ξεκούραση. Βρίσκουμε ομπρέλες και ξαπλώστρες και ρίχνουμε και έναν υπνάκο. Η θάλασσα λάδι και ο κόσμος αρκετός.

Συνέχεια για Χαλκίδα. Στάση στον Αη Γιάννη το Ρώσο για προσκύνημα. Η γνωστή μακαρονάδα με μυζήθρα και το τηγανόψωμο στον Άγιο (πριν τα Ψαχνά) και επί τέλους πάμε για home sweet home όπου φτάνουμε στις 21.00 κατάκοποι. ΤΕΛΟΣ και του χρόνου.

Βιβλιογραφία (!)

1.    Περιοδικό Ελληνικό Πανόραμα http://www.elliniko-panorama.gr

2.    Οι χάρτες της ROAD EDITIONS και της Ανάβασης

3.    Τα Γρεβενά. Εκδοση της Ανάβασης.

Παρατηρήσεις:

1. Συνολικά φέτος κάναμε περίπου 1500 χλμ, τα λιγότερα από κάθε άλλη φορά...
2. Θα ξαναπάμε για να ανεβούμε στη Δρακόλιμνη του Σμόλικα.
3. Θα ξαναπάμε με τζιπ το χειμώνα (!!!).
4. Οι μηχανές και φέτος δεν παρουσίασαν ιδιαίτερο πρόβλημα. Κουραστικό το DR στην Εθνική όπως και το tiger στους χωματόδρομους.